Rekening renovatie Binnenhof loopt weer op: bijna 100 miljoen extra nodig
ONZE PARLEMENTAIRE REDACTIE
Aangepast: 21 min geleden50 min geledenin BINNENLAND

DEN HAAG - De rekening voor de verbouwing van het Binnenhof blijft maar oplopen. Door extra kosten voor veiligheid en duurzaamheidsadviezen is er bijna 100 miljoen euro meer nodig dan in het voorjaar werd gedacht.

Het totale kostenplaatje staat inmiddels op 843 miljoen euro, bijna twee keer zo veel als de oorspronkelijke begroting van 450 miljoen. De extra kosten ten opzichte van het voorjaar zijn vooral nodig voor de ’technische infrastructuur’ van de nieuwe Tweede Kamer in Den Haag. Die wilde het ministerie van Binnenlandse Zaken eerst onderbrengen in de parkeergarage onder het Plein, voor het Kamergebouw, maar dat was te onveilig.

Daarom wordt nu een aparte kelder uitgegraven voor alle technische installaties, en daar zit een gepeperde rekening bij. Minister De Jonge (Binnenlandse Zaken) verwacht dat er bijna 70 miljoen extra nodig is voor deze operatie. Daarnaast kosten adviezen op het gebied van veiligheid en duurzaamheid nog eens bijna 20 miljoen euro meer dan gedacht.

De verbouwing van het Binnenhof staat al langer te boek als een bodemloze bouwput. De kosten zijn torenhoog opgelopen en de renovatie gaat veel langer duren dan gedacht. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat het parlement eind 2026 zou kunnen terugkeren naar hun oude werkplek, dat is dit voorjaar al uitgesteld naar eind 2028. Daar wordt nog steeds op gemikt, maar de Jonge durft nu al niet meer met zekerheid te stellen dat die datum haalbaar is. De planning is opnieuw onder de loep genomen met als conclusie dat er ’te grote onzekerheden zijn om nu harde eindmijlpalen vast te stellen’.

Ze zouden het gvd van hun eigen geld moeten betalen, wedden dat het dan een stuk strakker in de hand werd gehouden.

ander doms

Peperdure oplossing: gemeente koopt huis voor 9 ton om piepklein stukje gevaarlijk fietspad te verplaatsen


Het stukje fietspad ligt ingeklemd tussen een drukke weg en een woonerf.

Nieuwkoop geeft 900.000 euro uit om een klein stukje fietspad iets opzij te verplaatsen. Het gaat om een fietsstrookje van nog geen 40 meter lang dat zich nu nog om een erf wringt.

,,Toen ik het hoorde, dacht ik: jeetje”, zegt Josephine Könst van Fietsersbond Alphen. De Nieuwkoopse werkgroep van de Fietsersbond heeft het stukje fietspad al een tijd aangemerkt als gevaarlijk. Ze is verrast en blij dat Nieuwkoop de stap zet: ,,Dat vind ik wel heel bijzonder. Ze begrijpen dan ook echt hoe gevaarlijk dit punt is.”

Om een erf te ontwijken, zit er een flauwe knik in het fietspad. Volgens Könst vinden er vaak ongelukken plaats, omdat fietsers hier snel uit de bocht vliegen. Ze komen dan op de weg terecht, of botsen op elkaar, omdat het fietspad ook versmalt.

Het is ook nog eens een drukke weg met veel vrachtverkeer, waar hard wordt gereden. ,,Jaarlijks vinden er tientallen ongelukken plaats", zegt overbuurman Peter Groen. ,,Vaak gaat het om wat schaafwonden, maar er zijn ook een paar zwaargewonden gevallen.”

Eén familie houdt plannen decennialang tegen
Al tientallen jaren zit de gemeente Nieuwkoop met het probleem in de maag. Langs de rest van de weg ligt een grasstrook, alleen bij dit stuk gaat dat niet. Al sinds de aanleg van het fietspad probeert de gemeente zonder succes de eigenaren over te halen een stukje tuin op te geven.

Omdat dezelfde familie tot voor kort in het huis heeft gewoond, is de situatie altijd hetzelfde gebleven. ,,Er is een paar keer gesproken met de mensen”, zegt Groen. ,,Maar dat wilden de mensen liever niet.”

Afgelopen maand is het de gemeente alsnog gelukt een oplossing te vinden, tegen een enorme prijs. Na tientallen jaren heeft de familie het huis te koop gezet. Om het fietspad toch nog te kunnen plaatsen heeft de gemeente het gekocht, voor ongeveer 900.000 euro. Zoals oorspronkelijk bedacht, kan nu een paar meter van de tuin worden opgeofferd om het fietspad recht te maken.

In het huis komen tijdelijk Oekraïners
De gemeente Nieuwkoop verantwoordt het enorme bedrag door te zeggen dat het huis over twee jaar weer verkocht wordt. De gemeente heeft de hoop dat het huis zijn waarde behoud. Het verplaatsen van het fietspad maakt volgens een woordvoerder daarvoor weinig verschil, zo zou blijken uit onderzoek. ,,Dat effect lijkt zeer beperkt.” Aan het verleggen van het fietspad en de verkoop van het huis is de gemeente zo’n 70.000 euro kwijt.

Begin 2025 denkt de gemeente het werk aan het fietspad klaar te hebben, daarna kan de woning weer van de hand worden gedaan. In de tussenliggende jaren wil de gemeente tien tot twaalf Oekraïners in het huis plaatsen. ,,Door dit tijdelijk gebruik wordt leegstand en kans op vandalisme voorkomen’’, schrijft de gemeente. Er hoeven weinig aanpassing gedaan te worden, omdat er al twee badkamers en toiletten in het huis zitten.

Gemeenteraad staat voor voldongen feit
Omdat de gemeente de woning snel heeft aangekocht, heeft de gemeenteraad nog geen akkoord kunnen geven op de plannen. Binnenkort wordt het voorstel in de raad besproken, maar de gemeente zit wel vast aan de koop, ook als de raadslieden niet akkoord gaan. ,,We hebben een vertegenwoordiging van de raad vooraf vertrouwelijk geïnformeerd", zegt een woordvoerder. ,,Snel handelen was noodzakelijk.”

Fietsers die voorbijkomen, reageren ondertussen verheugd op het nieuws. ,,Het is een klerestuk”, zegt Gery Zeilstra. Al jarenlang fietst ze bijna dagelijks over dit fietspad. ,,Moet je ook kijken hoeveel kinderen hier fietsen ’s ochtends. Echt heerlijk dat ze het toch gaan doen.”

,,We hebben een vertegenwoordiging van de raad vooraf vertrouwelijk geïnformeerd", zegt een woordvoerder. ,,Snel handelen was noodzakelijk.”

e zot voor woorden.

Ja , die vorige bewoners zijn te zot. Die zijn feitelijk verantwoordelijk voor veel van die ongevallen waarover geschreven wordt.

Ja , die vorige bewoners zijn te zot. Die zijn feitelijk verantwoordelijk voor veel van die ongevallen waarover geschreven wordt.

Dus is zie geen enkele verantwoordelijkheid voor de eigenaren van het perceel.

Gaat maar om een paar meter tuin per slot.

k vind het wel creatief bedacht, gemeentes zitten ook met dwangopvang in de maag en slaan zo meerdere vliegen.

dat iedereen dat gezamenlijk op mag brengen ligt aan de kiezer die denkt dat geld uit de lucht komt vallen.

Als het aan de gemeente Heerlen ligt, wordt de leegstaande kerk een zwembad
© Impressie: Gemeente Heerlen

Voor de leegstaande Sint Franciscus van Assisikerk in Heerlen is een plan gemaakt om er een zwembad in te bouwen. De gemeente heeft de afgelopen maanden onderzocht of dit überhaupt mogelijk is en de eerste resultaten van die onderzoeken zijn veelbelovend.
Het gebouw heeft de geschikte omvang voor een zwembad en de kerk verkeert bouwkundig in redelijk goede conditie. Na een eerste analyse blijkt ook dat de toegepaste materialen geschikt zijn voor een zwembadklimaat, en dat dit technisch mogelijk is.

Tegen de stroom in
"We kiezen er in Heerlen voor om geregeld tegen de stroom in te zwemmen. Om het anders te den dan je misschien verwacht. Dat is met de keuze voor deze locatie absoluut het geval. Het is fantastisch als dit leegstaand rijksmonument een functie krijgt waar iedereen, jong en oud, gebruik van kan maken. Dat we dit erfgoed behouden voor onze stad. Dat kunnen we niet alleen. We zijn het kerkbestuur dan ook meer dan erkentelijk dat we hierin in een goede sfeer samen optrekken", zegt Jordy Clemens, wethouder centrumontwikkeling.

Zwembadklimaat
Er moet nu onder andere een ontwerp gemaakt worden. Daarbij moet rekening worden gehouden met verschillende dingen, zoals de inpassing van een zwembad in een kerk en behoud van alle aanwezige erfgoedelementen. Er zal ook onderzocht worden hoe er op de meest duurzame manier een gewenst zwembadklimaat gerealiseerd kan worden.
Het plan is tot nu toe dat de kerkdeuren in 2026 opengaan voor een eerste duik.

6 sep. 2023 · Het zwembad in sportcentrum Sports Planet in Westervoort is omgetoverd in drie padelbanen. Het bad sloot eerder dit jaar vanwege te hoge energiekosten. Gebruikers van het bad waren daarover boos en teleurgesteld. Nu, vier maanden later, kunnen de bezoekers padel spelen bovenop wat eens het zwembad was

Afvalverwerker AVR in Duiven heeft een boete van vele duizenden euro's gekregen voor een te hoge uitstoot van stikstof.

Een 10 voor originaliteit, dit plan van een Heerlense SP-wethouder.

Immigratiedienst betaalde asielzoekers vorig jaar 11 miljoen euro aan dwangsommen

Immigratiedienst IND heeft vorig jaar 11,3 miljoen euro aan dwangsommen moeten uitbetalen aan asielzoekers. Dat is 8 miljoen euro meer dan een jaar eerder. Het geld moet worden uitgekeerd als de IND te lang doet over het nemen van een beslissing over een asielaanvraag.

De IND ontving in 2023 meer dan 28.000 zogenoemde ingebrekestellingen, dat waren er 9000 meer dan een jaar eerder, zo meldt de dienst in haar jaarverslag.

De immigratiedienst verwacht dat het aantal procedures dit jaar nog verder zal oplopen, omdat er een grote achterstand is in het behandelen van asielzaken. Officieel moet de IND binnen negen maanden een beslissing nemen, maar die termijn is inmiddels verlengd naar vijftien maanden. Staatssecretaris Van der Burg (Asielzaken) kondigde eerder dit jaar al aan dat het aantal boetes dat de IND zou moeten betalen zou oplopen. Hij sprak toen nog van ‘tientallen miljoenen over 2023 en 2024'.

1442 euro per zaak
Om een dwangsom te kunnen innen van de IND moet een asielzoeker nadat de beslistermijn is verstreken naar de rechter stappen. Per zaak kan dan een dwangsom van maximaal 1442 euro worden opgelegd, maar één persoon kan meerdere zaken aanspannen. Het bedrag van 1442 euro geldt niet exclusief voor asielprocedures, maar is de wettelijk vastgestelde, maximale boete die elke Nederlander kan krijgen als de overheid een bepaalde termijn overschrijdt.

De IND schrijft dat ‘2023 een druk jaar was'. ‘We hebben opnieuw meer aanvragen voor verblijf in Nederland behandeld. Meer dan waar de organisatie op was ingericht. De drukte was ook merkbaar op andere vlakken. Zo werden bijna twee keer zoveel gerechtelijke procedures over verblijf gevoerd als in 2022.’

Bijna 50.000 asielaanvragen
Er kwamen in 2023 49.900 asielaanvragen binnen bij de IND. Dat aantal bestaat uit asielzoekers die zich melden in Ter Apel voor een zogenoemde eerste asielaanvraag en uit later nareizende familieleden. Dat aantal ligt iets hoger dan vorig jaar. Veruit het grootste deel van de aanvragen werd gedaan door Syriërs, gevolgd door Turken en Eritreeërs. Door de drukte wachtten eind 2023 nog bijna 50.000 asielzoekers op een beslissing van de IND. Op die wachtlijst staan ook nog 27.000 zogenoemde nareizigers, wat het totaal op 77.000 wachtende asielzoekers brengt.

‘We verbeteren waar dat kan’, schrijft Rhodia Maas, directeur-generaal van de IND. ‘Bijvoorbeeld door efficiënter te werken bij meer planbare aanvragen, zoals voor nareizende familieleden van asielzoekers. Ook behandelden we kansrijke asielaanvragen, zoals van Syriërs, sneller. Net zoals we dat doen bij aanvragers die juist weinig kans maken.’

Minder aanvragen ingewilligd
Het percentage asielaanvragen dat werd ingewilligd daalde in 2023 naar 62 procent. In 2022 was dat 78 procent.

De toename van het aantal asielaanvragen en de vertraging bij de IND zorgt voor overvolle asielzoekerscentra. In aanmeldcentrum Ter Apel verblijven al maanden meer dan de toegestane tweeduizend mensen. Donderdag ging de politiek omstreden spreidingswet in werking, die gemeenten kan verplichten opvanglocaties voor asielzoekers te leveren.

Rhodia Maas

Er is nu wel extra uitwijk als Schiphol opeens langere tijd helemaal dicht moet vanwege een crash o.i.d.?

Ministerie VWS blijft dwangsommen betalen voor niet leveren informatie over corona

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) blijft maandelijks duizenden euro’s aan dwangsommen betalen voor het niet op tijd leveren van informatie over de coronapandemie. Eind 2023 lagen er 31 verzoeken van burgers, journalisten en belangenorganisaties al zo lang op een antwoord te wachten dat het departement van de rechter een dwangsom moest betalen.

Bij elkaar heeft het departement van VWS 677.000 euro aan dwangsommen betaald voor deze nog niet afgehandelde verzoeken, blijkt uit een analyse door het ANP van informatie die het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft gedeeld met de Tweede Kamer.

Met de Wet open overheid (Woo) kunnen burgers en journalisten informatie als vergadernotulen en e-mails opvragen bij overheidsinstanties. Tijdens de coronapandemie en in de nasleep daarvan werd het ministerie van VWS dusdanig overladen met informatieverzoeken dat een nieuwe afdeling met honderd juristen deze moesten verwerken. De wachtrij van toen is nog steeds niet weggewerkt. VWS kreeg volgens een woordvoerder tot nu toe bijna vijfhonderd Woo-verzoeken over de coronabestrijding.

Media wachten bijvoorbeeld nog steeds op documenten die meer duidelijkheid geven over hoe VWS de afhandeling van coronagerelateerde Woo-verzoeken aanpakt. Het ministerie heeft inmiddels 52.500 euro betaald omdat het volgens de rechter te langzaam levert. Andere onbeantwoorde verzoeken gaan onder andere over vaccins en de omstreden mondkapjesdeal van VWS met Sywert van Lienden en zijn bedrijf Relief Goods Alliance.

Het ministerie zegt niet genoeg personeel te hebben voor het verwerken van de grote hoeveelheid verzoeken. Het oudste nog niet afgehandelde dossier dateert van 28 mei 2020.

172 dagen wachten
Ministeries hebben 28 dagen de tijd om te reageren op een verzoek om informatie, zo staat in de wet. Zij mogen die termijn oprekken tot 42 dagen. Daarna kunnen de vragenstellers naar de rechter stappen. Die kan de druk op ministeries opvoeren door ze een dwangsom op te leggen. Normaal gesproken zegt de rechter dat een ministerie vóór een bepaalde datum stukken moet leveren en daarna elke dag 100 euro moet betalen tot een maximumbedrag van 15.000 euro.

De gemiddelde wachttijd van Woo-verzoeken bij ministeries is inmiddels opgelopen tot 172 dagen, meldden het Instituut Maatschappelijke Innovatie, de Open State Foundation en de Universiteit van Amsterdam deze week.

Alle ministeries en de daaronder vallende overheidsorganisaties hebben samen afgerond 805.000 euro aan dwangsommen betaald voor informatieverzoeken die eind vorig jaar nog niet waren afgehandeld.

Tweede Kamerleden gaan donderdag met elkaar in debat over de Woo.

Tweede Kamerleden gaan donderdag met elkaar in debat over de Woo.

Het ministerie zegt niet genoeg personeel

Die honderd juristen zijn vast duurder dan de dwangsommen. De totale kosten zullen dus nog hoger zijn.

Inwoners waterschap Amstel, Gooi en Vecht kunnen wel drie aanslagen krijgen


653 miljoen euro: zo veel moet het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV) nog ophalen aan waterschapsbelasting voor de jaren 2022, 2023 en 2024. Honderdduizenden inwoners van het waterschap krijgen dit jaar twee, soms zelfs drie aanslagen.

Het gebied bestrijkt pakweg Amsterdam, Noord-Utrecht en het Gooi en er wonen zo'n 1,4 miljoen mensen. Het waterschap denkt tot in 2026 bezig te zijn met de financiële inhaalslag.

Het AGV-gebied (zie het kaartje hieronder) heeft een voor Nederland unieke constructie: het bestuur en de uitvoering van het waterschap zijn uit elkaar gehaald. Het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht is de besturende overheid die onderzoek doet en de beslissingen neemt, het uitvoerende werk wordt gedaan door Waternet. Dan gaat het om het schoonmaken van het riool- en afvalwater, zorgen voor veilige dijken en een juist waterpeil, het onderhouden en bedienen van bruggen en sluizen in de Vechtregio. En niet onbelangrijk: het verzorgen van financiële afhandeling van waterschapsbelasting.
Het waterschap Amstel, Gooi en Vecht

De financiële chaos bij Waternet, de uitvoeringsorganisatie van het Waterschap AGV, is het gevolg van een falend nieuw financieel-administratief ICT-systeem dat in het najaar van 2021 in gebruik werd genomen. Sindsdien liep de hele administratie en inning van de waterschapsbelasting in het honderd.

Inmiddels draait het systeem weer en is Waternet druk doende de achterstand bij de inning van de waterschapsbelasting in te lopen. Het waterschap heeft dus nog ruim 650 miljoen euro tegoed.
Bizar

Omdat Waternet namens het waterschap bezig is met de afhandeling van eerdere jaren kan dat soms vreemde situaties opleveren. Zoals bij Nathalie De Graaf-Weijers. Haar moeder overleed in juni 2021. Drie maanden geleden kreeg ze plots een brief gericht aan de erven. Binnen twee weken zou ze een aanslag voor waterschapsbelasting voor haar overleden moeder krijgen. Kosten: bijna 150 euro.

"2,5 jaar na haar dood had ik alles administratief afgerond en dan krijg ik ineens dit", zegt De Graaf-Wijers. "Ik heb gebeld met de klantenservice, maar die gaf alleen aan dat ik in bezwaar kon gaan. Dat ga ik verliezen, want ik ben nu eenmaal erfgenaam."

Het waterschap zegt het in een reactie "ontzettend vervelend" te vinden om erfgenamen dit soort brieven vertraagd te moeten sturen. Voor het versturen van belastingaanslagen geldt een maximumtermijn van drie jaar.

Zoveel miljoenen moet het waterschap nog innen:

Ook Mirjam Slot zit nog te wachten op aanslagen over verschillende jaren en heeft daarover geregeld contact gehad met Waternet. "Maar er valt niets met ze te overleggen. Vorig jaar gaven ze aan systeemproblemen te hebben, maar het voor me te gaan regelen. Daar wacht ik nu nog steeds op. Ik wil en kan niet in één keer meer dan 1000 euro betalen."

"Het klopt dat er niet alvast betaald kan worden zolang er geen aanslag is verstuurd", zegt een woordvoerder van het waterschap. "We raden belastingplichtigen aan hiervoor vast geld opzij te zetten."
Kwijtschelding mogelijk

Het waterschap belooft dat gedupeerden niet alles in een keer hoeven te betalen. Voor 2022 is inmiddels 70 procent van de aanslagen verstuurd, aan de overige 30 procent wordt nu gewerkt. "In februari volgen dan de aanslagen van 2023 en na de zomer die van 2024", zegt de woordvoerder. "Je kunt ervoor kiezen om die in één keer te betalen of in acht termijnen. Die termijnen van die verschillende aanslagen kunnen elkaar dus wel gaan overlappen. Mochten mensen drie aanslagen tegelijk aan het afbetalen zijn en dat te veel zijn, dan is het mogelijk met ons een alternatieve betaalafspraak te maken."

De laagste inkomens kunnen, zoals altijd, gebruikmaken van een kwijtscheldingsregeling. Maar ook in zo'n toekenning gaat weer heel wat tijd zitten. Volgens het waterschap is er gekozen voor het "meest ruimhartige kwijtscheldingsbeleid dat binnen de wetgeving mogelijk is". Het aantal mensen dat tot nu toe zegt betalingsproblemen te hebben, valt volgens het waterschap mee. "Maar vanwege het inhalen van de achterstand verwachten we wel een groter beroep op onze regelingen."

De Amsterdamse Ombudsman maakt zich zorgen over de opeenstapeling van aanslagen dit jaar, maar laat weten daarover nog geen klachten te hebben ontvangen.

Wij woonden maar tot 30 juni in Amsterdam.
Kan moeilijk nu nog een brief naar de nieuwe bewoners sturen, of ze de helft willen meebetalen omdat het waterschap niet met ICT kan omgaan.

Bij een koophuis verreken je dat normaliter bij de overdracht. De aanslag waterschap voor eigenaren is een percentage van de WOZ waarde. Je zou de afrekening van de notaris na kunnen kijken of ze daar toevallig toch een bedrag voor hebben genoteerd.

dat systeem zou wel om moeten kunnen gaan met wisseling van bewoners.

Maar zoals in het artikel staat de aanslag van 2022 is pas deze week verstuurd.

Nee want het is een jaaraanslag!

Renovatie van Binnenhof ‘aanzienlijk’ duurder: kosten naderen de 1 miljard

De bouwkundige staat van het Binnenhof-complex is zó beroerd dat de renovatie ‘aanzienlijk’ duurder uitvalt. Eind volgende maand bij de presentatie van de Voorjaarsnota zal duidelijk worden om hoeveel miljoenen het gaat.

Minister Hugo de Jonge van Wonen geeft alvast een voorwaarschuwing in een tussentijdse brief aan de Tweede Kamer. Omdat de offertes van ondernemers nu binnenkomen, kan hij zeggen dat het om een ‘aanzienlijk bedrag’ gaat. De laatste tussenstand bedroeg al 843 miljoen euro. Er komen nu lijken uit de kast, omdat er pas sinds het vertrek van de Tweede en Eerste Kamer naar andere locaties, in de zomer van 2021, goed onderzoek kan worden gedaan naar de staat van de gebouwen. Daardoor naderen of overschrijden de kosten het bedrag van 1 miljard euro.

De bouwkundige constructie van het complex blijkt ‘nog veel slechter dan bij de start van het renovatieproces van is uitgegaan.’ Zo is de dakconstructie van de plenaire vergaderzaal van de Eerste Kamer ‘instabiel’. Ook blijken de muren in monumentale delen van het Tweede Kamer-gebouw in slechtere staat te zijn door de sparingen voor kabels en leidingen. Het hele Binnenhofcomplex bevat bovendien veel meer asbest dan was gedacht.

In zijn brief benadrukt De Jonge tot tweemaal het unieke karakter van ‘het oudste nog in gebruik zijnde regeringscentrum ter wereld’, omdat ‘bouwdelen en interieurs van vrijwel elke eeuw vanaf de middeleeuwen vertegenwoordigd zijn.’

'Fors gestegen prijzen van materialen en lonen’
De monumentale status van het gebouwencomplex maakt renovatie extra ingewikkeld. Bijvoorbeeld bij het aanbrengen van klimaatinstallaties moeten ‘monumentale wanden, trappen en plafonds intact blijven.’ Veel moet handmatig worden uitgevoerd om beschadigingen te voorkomen. Ook rept De Jonge van ‘fors gestegen prijzen van materialen en lonen.’

De bouwkosten werden in 2015 nog geschat op 475 miljoen. De laatste schatting is nu een bedrag van 843 miljoen. Daar komt dan nu dus een volgende tegenvaller bovenop, waardoor de kosten dreigen te verdubbelen. De laatste schatting was dat de bouw twee jaar langer zou duren dan de oorspronkelijk gedachte 5,5 jaar. Waarschijnlijk gaat dat langer nog duren, waardoor het complex pas na 2028 weer deels in gebruik kan worden genomen.

De enige meevaller in de brief is dat minister-president Mark Rutte tot zijn laatste werkdag in het Torentje kan blijven. De tijdelijke ruimte waar Algemene Zaken naartoe moet verhuizen, is eind juli niet klaar. Mocht Rutte secretaris-generaal van de Navo worden in oktober, hoeft hij vrijwel zeker niet meer te verhuizen.