Tevens stelt het kabinet dat het onduidelijk is welke vrijheid lidstaten hebben om zelf aanvullende uitzonderingen op de acceptatieplicht te introduceren

Zo vindt het kabinet dat de voorgestelde acceptatieplicht proportioneel en uitvoerbaar moet zijn voor winkels. "Naar de mening van het kabinet is dit in het huidige voorstel niet het geval

Overigens onlangs in Oostenrijk (cash land bij uitstek) een betaalterminal gezien waar je zelf je biljetten en munten in moest leggen en die ook biljetten en munten kon teruggeven. Dit was in een bakker in een station, dus nog niet eens een grote winkelketen.

In Duitse supermarkten kun je ook kassa-loos afrekenen met contant geld. De terminal wordt er natuurlijk wat ingewikkelder van maar het kan wel.

Europese Centrale Bank gaat door met voorbereiding digitale euro

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft vandaag besloten door te gaan met de voorbereiding van de digitale euro en een app voor de digitale munt te testen. Tijdens de volgende fase wordt het fundament voor een 'potentiële digitale euro' gelegd en providers gekozen die het platform en de onderliggende infrastructuur zullen ontwikkelen. Deze voorbereidingsfase die op 1 november begint en twee jaar duurt, zal uiteindelijk de weg banen voor een potentieel toekomstige beslissing over de uitgifte van een digitale euro, zo claimt de ECB.

Zo zal de komende twee jaar worden getest en geëxperimenteerd met het ontwikkelen van een digitale euro die aan de gestelde eisen moet voldoen. Na deze twee jaar zal de ECB opnieuw bepalen of de volgende fase van de voorbereidingen wordt ingezet, wat uiteindelijk moet leiden tot een mogelijke uitgifte van de digitale munt. De ECB stelt dat de start van de voorbereidingsfase geen beslissing is of er een digitale euro zal worden uitgegeven.

"We moeten onze valuta voor de toekomst voorbereiden", zegt ECB-president Christine Lagarde. "We voorzien een digitale euro als een digitale vorm van cash die voor alle digitale betalingen is te gebruiken, zonder extra kosten, en aan de hoogste privacystandaarden voldoet. Het zal naast fysiek contant geld bestaan, dat altijd beschikbaar zal blijven." Vandaag lieten de Europese privacytoezichthouder EDPS en de nationale Europese privacytoezichthouders weten dat ze meer privacywaarborgen bij de digitale euro willen.

De ECB claimt dat de digitale euro databescherming een prioriteit maakt. "Het Eurosysteem kan de persoonlijke data van gebruikers niet zien of betaalinformatie aan individuen koppelen. De digitale euro zal ook een cash-achtig privacyniveau voor offline betalingen bieden."

De Nederlandsche Bank (DNB) laat weten dat het samen met de ECB en andere centrale banken nu een app voor een digitale euro gaat testen. "Verder gaan wij onderzoeken welke partijen de benodigde technische systemen kunnen ontwikkelen. Ook gaan wij werken aan technische standaarden, zodat je straks in alle eurolanden op dezelfde manier kan betalen met de digitale euro." Ondanks deze woorden stelt DNB dat het nog onzeker is of er een digitale euro komt. "Daarover beslist de politiek".

Het zal naast fysiek contant geld bestaan, dat altijd beschikbaar zal blijven.

De ECB claimt dat de digitale euro databescherming een prioriteit maakt. "Het Eurosysteem kan de persoonlijke data van gebruikers niet zien of betaalinformatie aan individuen koppelen. De digitale euro zal ook een cash-achtig privacyniveau voor offline betalingen bieden."

De ECB claimt dat de digitale euro databescherming een prioriteit maakt. "Het Eurosysteem kan de persoonlijke data van gebruikers niet zien of betaalinformatie aan individuen koppelen. De digitale euro zal ook een cash-achtig privacyniveau voor offline betalingen bieden."

De digitale euro zal ook een cash-achtig privacyniveau voor offline betalingen bieden.

Hoe dan?

Ligt eraan op welke stoel je zit

Minister: contant geld blijft naast mogelijke digitale euro bestaan

Contant geld blijft naast een mogelijke digitale euro bestaan, zo heeft demissionair minister Kaag van Financiën laten weten. De bewindsvrouw reageerde op vragen van de PVV over een persbericht van de Europese Centrale Bank (ECB). Daarin staat dat een digitale euro naast contant geld zal bestaan en cash altijd beschikbaar zal blijven. De PVV vroeg vervolgens aan Kaag of uit de opmerking geconcludeerd kan worden dat contant geld naast de digitale euro blijft bestaan.

"Het antwoord daarop is ja: euromunten en -bankbiljetten blijven naast een mogelijke digitale euro bestaan", reageert de minister. Ze voegt toe dat de Europese Commissie niet heeft voorgesteld om met de digitale euro de contante vorm van de euro te vervangen. "Het kabinet zou hier ook zeker geen voorstander van zijn", aldus Kaag (pdf).

Volgens de minister is het kabinet van mening dat mensen contant moeten kunnen blijven betalen. "Onder meer omdat mensen in een kwetsbare positie afhankelijk zijn van contant geld om zelfstandig te kunnen betalen en omdat contant geld een terugvaloptie is bij pinstoringen."

Nu nog wel, maar wat gaat er gebeuren als de digitale Euro er eenmaal is. Dan kan het zomaar een andere kant opgaan.

DNB: ‘Digitale euro cruciaal voor behoud van publiek betalingsverkeer’

De digitale euro is belangrijk om geld in publieke handen te houden. Zeker nu cash geld steeds minder casual wordt is het belangrijk om een goed alternatief te hebben. Dat zegt Inge van Dijk, directeur Betalen, Cash & Marktinfrastructuur bij De Nederlandsche Bank, in BNR’s Big Five. ‘Júist als iemand die zelf uit de commerciële sector afkomstig is, zie ik het belang van het hebben van publiek betalingsverkeer.’

Het huidige betalingsverkeer levert eigenlijk nauwelijks problemen op, constateert Van Dijk, maar het is belangrijk dat het in publieke handen blijft. Een publieke zaak als betalingsverwerking mag niet in handen vallen van vreemde mogendheden of big tech, waarschuwt ze. Bovendien: zakelijk betalingsverkeer, bancair betalingsverkeer en overboeken gebéurt al grotendeels digitaal. 'Maar op alles wat we in de winkel doen hebben we geen pan-Europees systeem, behalve cash.'

Privacy staat bovenaan
Zeker sinds de coronatijd groeide de overtuiging dat de digitale euro primair bedoeld is om de overheid de bevolking digitaal te kunnen volgen. Maar dát beeld is echt onterecht, zegt Van Dijk. 'Ik kan alleen maar zeggen dat privacy bovenaan staat; als er één partij is die zorgt dat ze zich aan de privacy houdt is het een centrale bank – een partij van de overheid, voor de maatschappij.' Een referendum over de digitale euro, is dát voor Van Dijk een optie? 'Politiek draagvlak is altijd belangrijk. Een referendum, dat is aan de minister en de politiek.'

Volgens Van Dijk zijn mensen veel te optimistisch over de mogelijkheden van de overheid om al die databases technisch aan elkaar te knopen. 'Ik denk dat dat helemaal niet kan en dat onze instellingen zich helemaal niet op dat niveau bewegen. Dus het idee dat je iedereen kunt volgen en dat ook zou distribueren, ik weet niet beter dan dat overheidsinstanties en banken uiterst integer omgaan met hun data en die niet zomaar met anderen kunnen delen. Deling van data kan helemaal niet en anders gaat de Europese wetgever ervoor liggen.'

In de Verenigde Staten is al een samenwerkingsverband tussen Goldman Sachs en Apple. En op zich is het hartstikke goed dat zulke partijen enthousiast blijven innoveren. Bovendien: als zulke partijen bij elkaar komen, ontstaat er meestal ook wel iets. Toch blijkt het nog geen sinecure om van betalen een business case te maken. 'Dit is gewoon echt een bulkgoedmarkt, dus het gaat altijd om schaal: alleen daarmee kun je een aantrekkelijke businesscase realiseren.'

Onafhankelijk van geopolitieke bewegingen
Inmiddels heeft de commerciële markt in Europa de nodige ijzers in het vuur, onder meer met het European Payment Initiative, dat iDEAL heeft overgekocht. De digitale euro moet het instrument worden dat Europa onafhankelijk maakt met het oog op geopolitieke bewegingen. 'En met alle respect voor Apple, Mastercard en Visa, uiteindelijk hebben ze Amerikaanse moeders en moeten ze voldoen aan Amerikaanse wetgeving. En als er morgen een Aziatische partij komt, heb je Aziatische wetgeving en we hebben gezien welk effect dat heeft.'

Maar makkelijk is het niet en makkelijk zal het ook niet worden, weet Van Dijk. Ze put enige hoop uit de start van de euro, ruim twintig jaar geleden. Ook die kwam tot stand in een buitengewoon versnipperde markt, binnen een breed palet van culturen. 'Maar met een lange adem en een duidelijke visie kom je er wel; je moet het schip wegzetten met een visie en dan een koers varen. Dus in die zin is het een kwestie van volharden.'

▶ Youtube video


Twee kaartoplossingen
Die Europese versnippering kennen de Verenigde Staten niet. Maar daar is het betalingsverkeer weer veel minder snel, bij gebrek aan instant betalingen en IDEAL-oplossingen. 'Ze hebben alleen twee kaartoplossingen, that's it. En het girale betalingsverkeer, dat bij ons supersnel gaat, daar zijn ze nu al vijf jaar over aan het nadenken.' Zo heeft elk continent zijn eigen uitdaging, in Europa is dat duidelijk de verkokering. 'Ik kan daar geen oplossing voor organiseren, maar ik kan wel zorgen dat we een ijzer in het vuur hebben.'

De vereiste visie is er wel degelijk binnen de ECB, vindt Van Dijk, met een eenduidig beeld dat Europa zijn zelfstandigheid – strategische autonomie' – moeten bewaken. De discussies gaan vooral over de vorm, en dát komt weer voort uit de origine van een land: cashland of niet? 'Maar we vinden ten principale dat we een zelfstandig pan-Europees instrument neer moeten zetten. En als de commerciële markt niet met een goed antwoord komt, hebben we zélf een goed antwoord.'

Omslag in coronatijd
De kritiek dat de digitale euro eigenlijk ingevoerd wordt om cash geld uit te bannen schuift Van Dijk terzijde. Het gaat erom om op alle scenario's voorbereid bent, zegt ze. Niemand kon ook voorzien dat er een coronacrisis kwam en cashbetalingen in één keer van 30 naar 20 procent ging. Ze wijst erop dat de centrale banken in Europa vooral bezig zijn met scenario's voor de langere termijn. 'Zorg ervoor dat je meerdere ijzers in het vuur hebt, zodat je zeker weet dat je kunt blijven betalen.'

Die scenario's zijn ook van toepassing op de houdbarheid van cashgeld. Dat kan er over vijf jaar al volledig uit liggen, maar het kan ook zomaar nog vijftig jaar duren, zegt ze. 'Ik weet het niet, dus ik bereid me op alles voor. De digitale euro kost nog tien jaar, dus we hebben cash waarschijnlijk nog wel heel lang nodig.' Maar hoe belangrijk draagvlak volgens Van Dijk ook is, de digitale euro blijkt geen hot issue in Den Haag. 'We zouden een optreden hebben voor de vaste Kamercommissie om een toelichting te geven, maar dat werd gecanceld.'

Volgens Van Dijk zijn mensen veel te optimistisch over de mogelijkheden van de overheid om al die databases technisch aan elkaar te knopen. 'Ik denk dat dat helemaal niet kan en dat onze instellingen zich helemaal niet op dat niveau bewegen. Dus het idee dat je iedereen kunt volgen en dat ook zou distribueren, ik weet niet beter dan dat overheidsinstanties en banken uiterst integer omgaan met hun data en die niet zomaar met anderen kunnen delen. Deling van data kan helemaal niet en anders gaat de Europese wetgever ervoor liggen.'

Volgens Van Dijk zijn mensen veel te optimistisch over de mogelijkheden van de overheid om al die databases technisch aan elkaar te knopen.

Dat maakt haar in mijn (ingenieurs) ogen totaal ongeschikt om enige uitspraak op technologisch niveau te doen.

Die zijn niet dom.

Pardon? Master of Arts kan betekenen dat ze een master heeft op een conservatoriumopleiding, bijvoorbeeld docent muziek. Dat zijn eerste graads docenten. Die zijn niet dom.